Λυσίας «Υπέρ Μαντιθέου» Λεξιλογικές ασκήσεις [Διήγηση – Απόδειξη 4-7] | Σημειώσεις του Κωνσταντίνου Μάντη

Λυσίας «Υπέρ Μαντιθέου» Λεξιλογικές ασκήσεις [Διήγηση – Απόδειξη 4-7]

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Xavier Garci

Λυσίας «Υπέρ Μαντιθέου» Λεξιλογικές ασκήσεις  [Διήγηση – Απόδειξη 4-7]

1. α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

ρηματικοί τύποι   κατάληξη                 ομόρριζα ουσιαστικά
ξέπεμψε                   -ή                                πομπή
χοντες                       -μα                              σχμα
μεθισταμένης            -ις                                μετάστασις
ποδημοσι               -ία                               ποδημία
μεταδιδόναι              -ις                                μετάδοσις

β) τεχος, πολιτεία, κίνδυνος, δμος, λεγχος: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

τεχος: τειχίζω, τείχισμα, τειχήρης
πολιτεία: πολίτευμα, πόλις, πολίτης
κίνδυνος: κινδύνευμα, ιψοκίνδυνος
δμος: δήμευσις, δημόσιος, δημότης
λεγχος: λεγκτής, ξελέγχω, λεγκτικός

2. α) μεταδιδόναι, ππεύσαντας, σκοπεν, μολογούντων, γγεγραμμένοι: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

μεταδιδόναι: μετάδοσις, μεταδοτικός, παράδοσις, προδοσία
ππεύσαντας: ππεύς, ππότης, ππικός, φιππος
σκοπεν: σκοπιά, σκόπευσις, σκοπός, σκοπευτήριο, σκόπελος
μολογούντων: ομολογία, ομολογιακός, ομόλογο, ομολογιούχος, εξομολόγηση, συνομολόγηση
γγεγραμμένοι: εγγραφή, έγγραφο, επιγραφή, αντίγραφο, καταγραφή, ανεπίγραφο, μεταγραφή, ξεγράφω, παραγραφή, συγγράφω, υπογράφω

β) διαιτητής, κατάστημα, καθημερινός, ανεπιθύμητος, εκεχειρία: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

διαιτητής: διαιτησομένους
κατάστημα: μεθισταμένης
καθημερινός: μέραις
ανεπιθύμητος: πιθυμεν
εκεχειρία: μετέχειν

3. α) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με τη συνώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ                Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. κπέμπω                α) σφάλλω
2. πιθυμ                 β) φθάνω
3. ξαμαρτάνω          γ) ξετάζω
4. σκοπ                    δ) φίεμαι
5. φικνομαι            ε) ρ
στ) ναχωρ
ζ) ποστέλλω

κπέμπω = ποστέλλω
πιθυμ = φίεμαι
ξαμαρτάνω = σφάλλω
σκοπ = ξετάζω
φικνομαι = φθάνω

β) μεταδιδόναι, διαιτησομένους, ξέπεμψε, καθαιρουμένων, μεθισταμένης: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.

μεταδιδόναι: μετά + δίδωμι
διαιτησομένους: < δίαιτα (δια + ατ-)
ξέπεμψε: κ + πέμπω
καθαιρουμένων: κατά + αρέομαι (αρομαι)
μεθισταμένης: μετά + σταμαι

4. α) Να συνδέσετε κάθε λέξη του κειμένου (Α΄ στήλη) με την αντώνυμή της στη Β΄ στήλη (δύο λέξεις της Β΄ στήλης περισσεύουν):

Α΄ ΣΤΗΛΗ                Β΄ ΣΤΗΛΗ
1. ποδημ                α) ττον
2. κατέρχομαι           β) διέρχομαι
3. πρότερον               γ) λίγοι
4. μλλον                   δ) πέρχομαι
5. πολλοί                    ε) στερον
στ) πρτον
ζ) πιδημ

ποδημ // πιδημ
κατέρχομαι // πέρχομαι
πρότερον // στερον
μλλον // ττον
πολλοί // λίγοι

β) δμον, σκοπεν, ψηφίσασθε, πενεγκεν, ναπράξητε: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

δμον: δημότης, δημοτικός, δήμαρχος, επιδημία, αποδημητικός
σκοπεν: σκοπός, σκέψη, σκεπτικός, πρόσκοπος, αρχιεπίσκοπος
ψηφίσασθε: ψήφισμα, καταψήφιση, ψήφος, ψηφοφόρος
πενεγκεν: φόρος, ανυπόφορος, λεωφορείο, διένεξη, φερέγγυος
ναπράξητε: πράγμα, πράξη, πραγματικότητα, πρακτικός, πραξικόπημα, εισπράκτορας  

5. α) Να σχηματίσετε από τους παρακάτω ρηματικούς τύπους του κειμένου ένα ομόρριζο ουσιαστικό, απλό ή σύνθετο, της αρχαίας ελληνικής γλώσσας, χρησιμοποιώντας την κατάληξη που σας δίνεται:

ρηματικοί τύποι   κατάληξη                 ομόρριζα ουσιαστικά
καθαιρουμένων        -ις                                καθαίρεσις
φιγμένους                -ις                                φιξις
γγεγραμμένοι          -ή                                γγραφή
ψηφίσασθε              -μα                              ψήφισμα
ναπράξητε               -ις                                πρξις

β) αποδημητικός, διάδοση, επίλυση, σκοπός, συνήθεια: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

αποδημητικός: ποδημοσι
διάδοση: μεταδιδόναι
επίλυση: συγκαταλύσαντας
σκοπός: σκοπεν
συνήθεια: εηθές

6. α) γραφή, ανεξέλεγκτος, καταψήφιση, συμμετοχή, πράγμα: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

γραφή: γράμμασιν, γγεγραμμένοι
ανεξέλεγκτος: λεγχος
καταψήφιση: ψηφίσασθε
συμμετοχή: μετέχειν
πράγμα: ναπράξητε

β) κατέρχομαι, μετέχω, μλλον, πολλοί, πρότερον: Να γράψετε για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου μία αντώνυμη λέξη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.

κατέρχομαι: πέρχομαι
μετέχω:  πέχω
μλλον: ττον
πολλοί: λίγοι
πρότερον: στερον

7. α) διαιτησομένους, ξέπεμψε, μεθισταμένης, πολιτείας, πιθυμεν: Να γράψετε μία ομόρριζη λέξη, απλή ή σύνθετη, της αρχαίας ή της νέας ελληνικής γλώσσας για καθεμία από τις παραπάνω λέξεις του κειμένου.

διαιτησομένους: δίαιτα, διαιτησία, ενδιαίτημα
ξέπεμψε: πομπή, εκπομπή, αποπομπή, παραπομπή, διαπόμπευση
μεθισταμένης: στάση, μετάσταση, παράσταση, κατάσταση, επανάσταση, σταθερός, ευσταθής, περιστατικό, νεοσύστατο, προστασία
πολιτείας: πολίτευμα, πολιτειακός, αντιπολίτευση  
πιθυμεν: επιθυμία, επιθυμητός, ανεπιθύμητος, πρόθυμος, άθυμος

β) ξαμαρτάνουσι, μεταδιδόναι, συγκαταλύσαντας, γγεγραμμένοι, ναπράξητε: Να αναλύσετε τις παραπάνω σύνθετες λέξεις του κειμένου στα συνθετικά τους.

ξαμαρτάνουσι: κ + μαρτάνω
μεταδιδόναι: μετά + δίδωμι  
συγκαταλύσαντας: σύν + κατά + λύω
γγεγραμμένοι: ν + γράφομαι
ναπράξητε: νά + πράττω

8. α) πολιτειακός, άτιμος, δημοτικός, ομόλογος, παρουσία: Να συνδέσετε τις παραπάνω λέξεις της νέας ελληνικής γλώσσας με τις λέξεις του κειμένου με τις οποίες έχουν ετυμολογική συγγένεια.

πολιτειακός: πολιτείας
άτιμος: τίμαζον
δημοτικός: δμον
ομόλογος: μολογούντων
παρουσία: ν

β) Να απαντήσετε στα παρακάτω ζητούμενα:
χοντας: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ουσιαστικό της αρχαίας ελληνικής γλώσσας με την κατάληξη -ις.
= ξις
γνώμην: να σχηματίσετε ένα ομόρριζο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
= γνωρίζω, γνωμονεύω
ποδημοσι: να γράψετε μία αντώνυμη λέξη της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
= πιδημ, νδημ
πιθυμεν: να γράψετε ένα συνώνυμο ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας.
= φίεμαι
ψηφίσασθε: να σχηματίσετε ένα παράγωγο ουσιαστικό που να δηλώνει αποτέλεσμα ενέργειας.

= ψήφισμα

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...