Σημειώσεις του Κωνσταντίνου Μάντη

Κωνσταντίνος Καβάφης «Επιτάφιον»

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Tom Mc Nemar

Κωνσταντίνος Καβάφης «Επιτάφιον»

Ξένε, παρά τον Γάγγην κείμαι Σάμιος
ανήρ. Επί της τρισβαρβάρου ταύτης γης
έζησα βίον άλγους, μόχθου, κ’ οιμωγής.
Ο τάφος ούτος ο παραποτάμιος

κλείει δεινά πολλά. Πόθος ακήρατος
χρυσού εις εμπορίας μ’ ώθησ’ εναγείς.
Εις ινδικήν ακτήν μ’ έρριψ’ η καταιγίς
και δούλος επωλήθην. Μέχρι γήρατος

κατεκοπίασα, ειργάσθην απνευστί —
φωνής ελλάδος στερηθείς, και των οχθών
μακράν της Σάμου. ΄Οθεν νυν ουδέν φρικτόν

πάσχω, κ’ εις άδην δεν πορεύομαι πενθών.
Εκεί θα είμαι μετά των συμπολιτών.
Και του λοιπού θα ομιλώ ελληνιστί.

Το «Επιτάφιον» εντάσσεται θεματικά στα επιτύμβια ποιήματα φανταστικών προσώπων που συνθέτει ο Κωνσταντίνος Καβάφης προκειμένου να παρουσιάσει τις αξίες εκείνες που περισσότερο τίμησαν οι άνθρωποι αυτοί στη ζωή τους. Κάθε τέτοιο επιτύμβιο ποίημα διακρίνεται για τη μοναδικότητά του, όπως μοναδική είναι κι η πορεία κάθε ανθρώπου στη ζωή.
Το ποίημα αυτό έχει τη μορφή σονέτου, είναι δηλαδή δεκατετράστιχο και αποτελείται από δύο τετράστιχες και δύο τρίστιχες στροφές. Στις τετράστιχες στροφές έχουμε σταυρωτή ομοιοκαταληξία, καθώς ο πρώτος στίχος ομοιοκαταληκτεί με τον τέταρτο κι ο δεύτερος με τον τρίτο (αββα), ενώ στις δυο τρίστιχες υπάρχει μία σταυρωτή ομοιοκαταληξία σε κάθε στροφή, και φυσικά ένας στίχος της μιας τρίστιχης στροφής ομοιοκαταληκτεί μ’ έναν της επόμενης (εδώ ο πρώτος με τον τρίτο).  Οι στίχοι του ποιήματος είναι ιαμβικοί δωδεκασύλλαβοι.

Ξένε, παρά τον Γάγγην κείμαι Σάμιος
ανήρ. Επί της τρισβαρβάρου ταύτης γης
έζησα βίον άλγους, μόχθου, κ’ οιμωγής.

Η επιτύμβια αυτή ποιητική γραφή ενημερώνει σε α΄ πρόσωπο κάθε ξένο που την αντικρίζει ότι εδώ στο πλάι του Γάγγη είναι ενταφιασμένος ένας άνδρας από τη Σάμο. Ένας Σάμιος που κατέληξε να ταφεί δίπλα στον ιερότερο ποταμό της Ινδίας, αφού πρώτα πέρασε σ’ αυτή την εντελώς απολίτιστη χώρα μια ζωή πόνου, ακατάπαυστου μόχθου και σπαρακτικού θρήνου.
Το γεγονός ότι προτάσσεται και δηλώνεται τόσο εμφατικά το παράπονο του ποιητικού υποκειμένου για τα πλείστα βάσανα και τις οδύνες της ζωής του, προϊδεάζει τον αναγνώστη για τις ασυνήθιστες συνθήκες που οδήγησαν τον ήρωα σε μια τόσο δύσκολη ζωή. 

Ο τάφος ούτος ο παραποτάμιος

κλείει δεινά πολλά. Πόθος ακήρατος
χρυσού εις εμπορίας μ’ ώθησ’ εναγείς.
Εις ινδικήν ακτήν μ’ έρριψ’ η καταιγίς
και δούλος επωλήθην.   

Αυτός ο παραποτάμιος τάφος, λοιπόν, κλείνει μέσα του πολλά βάσανα και συμφορές∙ κλείνει την ατυχή κατάληξη μιας περιπέτειας που ξεκίνησε για να προσφέρει στον ήρωα πλούτη κι ευζωία. Ο άδολος πόθος του ήρωα να κερδίσει άφθονο χρυσάφι τον ώθησε σε «καταραμένες» εμπορικές δραστηριότητες, αφού όπως αποδείχθηκε ένα από αυτά τα ταξίδια είχε ολέθριες συνέπειες για τη ζωή του. Μια αιφνίδια καταιγίδα τον έριξε σε μια ινδική ακτή, όπου και πουλήθηκε ως δούλος.
Η γνωστή από παλιά τάση των Ελλήνων να διεκδικούν μια καλύτερη μοίρα μέσα από ταξίδια και εμπορικά εγχειρήματα∙ τάση που συχνά απέδιδε τεράστια οικονομικά και πνευματικά οφέλη, αποδεικνύεται εδώ καταστροφική, εφόσον καταδικάζει τον ήρωα σε μια ολόκληρη ζωή δουλείας.
Παρόλο που ο Καβάφης δεν παρέχει κάποια απτή χρονολογική ένδειξη προσέχουμε πως με τη χρήση της καθαρεύουσας καθιστά σαφές πως όσα παρουσιάζει διαδραματίζονται στο απώτερο παρελθόν.

Μέχρι γήρατος

κατεκοπίασα, ειργάσθην απνευστί —
φωνής ελλάδος στερηθείς, και των οχθών
μακράν της Σάμου.

Ο ήρωας από τη Σάμο εργάστηκε πολύ σκληρά και χωρίς να πάρει ανάσα μέχρι που γέρασε. Κουράστηκε σε ακραίο βαθμό, μα ό,τι πραγματικά του προκάλεσε πόνο ήταν το γεγονός πως όλα αυτά τα χρόνια δεν είχε την ευκαιρία ν’ ακούσει την ελληνική γλώσσα και να δει τις αγαπημένες ακτές της Σάμου. Ο άθελά του εξόριστος αυτός άνθρωπος δεν θρηνεί για το γεγονός ότι δούλευε αδιάκοπα, αλλά για το γεγονός ότι στερήθηκε την αγαπημένη του γλώσσα∙ για το γεγονός ότι πέρασε ολόκληρη τη ζωή του χωρίς να είναι σε θέση ν’ ακούσει τον προσφιλή ήχο της ελληνικής γλώσσας.   

Οθεν νυν ουδέν φρικτόν

πάσχω, κ’ εις άδην δεν πορεύομαι πενθών.
Εκεί θα είμαι μετά των συμπολιτών.
Και του λοιπού θα ομιλώ ελληνιστί.

Έτσι, όταν ήρθε πια η στιγμή του θανάτου του ο άνδρας από τη Σάμο δεν θεώρησε πως του συμβαίνει κάτι το φρικτό, ούτε στάθηκε να πενθήσει για το τέλος της ζωής του, το αντίθετο μάλιστα, ο θάνατος ήρθε ως λύτρωση, κι ακόμη περισσότερο ως απάντηση στις βαθύτερες ανάγκες της ψυχής του. Ο ήρωας μεταβαίνει στον Άδη γνωρίζοντας πως εκεί θα βρίσκεται μαζί με τους συμπολίτες του και πως από εκείνη τη στιγμή και μετά θα μιλά συνεχώς ελληνικά, χωρίς να μπορεί κανείς να του στερήσει τους ήχους της πολύτιμης γλώσσας του. Ο ήρωας θα μπορεί πλέον να εκφράζει ανενόχλητος τις σκέψεις του στα ελληνικά και θα βρίσκεται με ανθρώπους της δικής του πατρίδας∙ με ανθρώπους που θα μπορούν να νιώσουν και να καταλάβουν όλα όσα αισθάνεται κι όλα όσα λέει.
Ο έπαινος αυτός της ελληνικής γλώσσας -που επί της ουσίας μπορεί να σταθεί κι ως έπαινος κάθε μητρικής γλώσσας-, αναδεικνύει το πόσο στενή είναι η διασύνδεση της προσωπικότητας και του συναισθηματικού κόσμου των ανθρώπων με τη γλώσσα της πατρίδας τους. Για τον μετανάστη ή τον πρόσφυγα που ζει σε μια ξένη χώρα και δεν έχει την ευκαιρία να μιλήσει και ν’ ακούσει τη δική του γλώσσα, αυτό αποτελεί ένα ισχυρό πλήγμα, μιας και νιώθει ότι του στερούν ένα βασικό κομμάτι της ταυτότητάς του. Η ξένη γλώσσα μπορεί να φανεί χρήσιμη για τη συνεννόηση, αλλά δεν παύει να είναι ένας άψυχος κώδικας που εξυπηρετεί απλώς μια ανάγκη. Δεν μπορεί ποτέ να «μιλήσει» τόσο βαθιά στην ψυχή ενός ανθρώπου, όσο η δική του γλώσσα∙ η μητρική του.

Για τον Σαμιώτη ήρωα του ποιήματος η ελληνική γλώσσα θα λειτουργήσει σαν βάλσαμο για όλα τα δεινά που πέρασε στη ζωή του, αφού θα τον κάνει να αισθανθεί και πάλι πως βρίσκεται με ανθρώπους δικούς του∙ πως βρίσκεται στην πατρίδα του και μπορεί επιτέλους να μιλήσει τη γλώσσα τη δική του∙ τη μόνη γλώσσα που εκφράζει πραγματικά τους καημούς της ψυχής του. 

Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Μνημεία – Αρχαιολογικοί χώροι – Μουσεία

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Ναός της Αφαίας, Αίγινα 

Έκθεση Γ΄ Λυκείου: Μνημεία – Αρχαιολογικοί χώροι – Μουσεία

Με τον όρο «μνημεία» εννοούμε τα υλικά εκείνα δημιουργήματα παλαιότερων πολιτισμικών περιόδων που έχουν ξεχωριστή ιστορική ή και καλλιτεχνική αξία εφόσον είτε φανερώνουν το επίπεδο ανάπτυξης και τα αισθητικά κριτήρια μιας συγκεκριμένης εποχής είτε με το κάλλος και την καλλιτεχνική αρτιότητά τους αναδεικνύονται σε έργα που συγκινούν διαχρονικά τόσο τους ανθρώπους του τόπου όπου βρίσκονται όσο και τους ανθρώπους κάθε άλλης χώρας.
Πρόκειται, ειδικότερα, για μεμονωμένα κτίσματα ή σύνολα κτισμάτων, που έχουν διασωθεί και διατηρηθεί από προηγούμενη ιστορική στιγμή και παρουσιάζουν αρχαιολογικό ενδιαφέρον.
Με τον όρο μνημείο, πάντως, δηλώνουμε, επίσης, και το οικοδόμημα, τη στήλη, το άγαλμα ή όποιας άλλης μορφής γλυπτό, το οποίο δημιουργείται προς τιμήν και ανάμνηση προσώπου που έχει πεθάνει ή σημαντικού γεγονότος.

Η ιδιαίτερη σημασία των μνημείων

Πηγή ιστορικών γνώσεωνΠληρέστερη κατανόηση της ιστορικής περιόδου στην οποία ανήκουν: Πέρα από τις ειδικές γνώσεις και πληροφορίες που αντλούν οι επιστήμονες μέσα από την ενδελεχή μελέτη των μνημείων, ακόμη κι ο απλός επισκέπτης μπορεί να αποκομίσει σημαντικές γνώσεις μέσα από την επαφή του με αυτά. Ένα μνημείο, είτε έχει θρησκευτικό χαρακτήρα, όπως είναι οι ναοί, είτε σχετίζεται με την κοσμική εξουσία, όπως είναι ένα ανάκτορο, είτε σχετίζεται με την τέχνη και τον πολιτισμό, όπως είναι για παράδειγμα το Ωδείο του Ηρώδου του Αττικού, επιτρέπει στον επισκέπτη να αντιληφθεί το επίπεδο τεχνογνωσίας των ανθρώπων που το δημιούργησαν, το μέγεθος της οικονομικής δαπάνης που απαιτήθηκε, τα αισθητικά κριτήρια της εποχής, αλλά και την αξία που αναγνώριζαν οι άνθρωποι εκείνης της εποχής στους θεούς, στους βασιλείς, στην τέχνη και στην πολιτεία τους εν γένει. 
Ο επισκέπτης ενός μνημείου, ακόμη κι αν έχει προηγουμένως μελετήσει τα σχετικά ιστορικά στοιχεία, μόνο όταν το αντικρίζει από κοντά μπορεί να εκτιμήσει την πραγματική του αξία και να συνειδητοποιήσει την έκταση των εργασιών που χρειάστηκαν για τη δημιουργία του. Έτσι, η άμεση αυτή επαφή με το μνημείο προσφέρει ουσιαστική κατανόηση του χώρου και της λειτουργικότητάς του, της αισθητικής αξίας του μνημείου, αλλά και του μεγέθους του, κατά τρόπο που η απλή παράθεση πληροφοριών σ’ ένα βιβλίο δεν θα μπορούσε ποτέ να προσφέρει.

Ενίσχυση του ενδιαφέροντος για την ιστορία του τόπου: Ο επισκέπτης ενός μνημείου, ερχόμενος σ’ επαφή με τη δημιουργικότητα και τις τεχνικές ικανότητες ανθρώπων που έζησαν εκατοντάδες ή και χιλιάδες χρόνια πριν, εμπνέεται από τη δυναμική τους και συχνά επιθυμεί να μελετήσει διεξοδικότερα τις ιστορικές και κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν κατά την περίοδο δημιουργίας του εκάστοτε μνημείου. Αποκτά πιο ουσιαστικό ενδιαφέρον για την ιστορία του τόπου του και για τις εξελίξεις εκείνες που επέτρεψαν στους προγόνους του να φτάσουν σ’ ένα τόσο υψηλό οικονομικό και πνευματικό επίπεδο, ώστε να είναι σε θέση να φτιάχνουν έργα που εντυπωσιάζουν ακόμη και σήμερα με την αρχιτεκτονική και αισθητική τους αρτιότητα.
Προκύπτει επί της ουσίας μια ξεχωριστής αξίας διασύνδεση ανάμεσα στο παρελθόν και στο παρόν, καθώς τα μνημεία αυτά φανερώνουν αφενός τις πνευματικές κορυφώσεις περασμένων ιστορικών περιόδων, που κάποτε μοιάζουν δυσεπίτευκτες ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα τεχνογνωσίας και υλικοτεχνικής υποδομής, κι αφετέρου αποτελούν ένα διαρκές κάλεσμα προς τους ανθρώπους του παρόντος να διεκδικήσουν μια νέα ανοδική πορεία για τον τόπο και τη χώρα τους.

Διατήρηση και ισχυροποίηση της εθνικής συνείδησης: Τα μνημεία ενός τόπου και κυρίως εκείνα που συνδέονται με τις πολύ παλαιότερες ιστορικές περιόδους ενός έθνους αποτελούν αδιάψευστους μάρτυρες της πορείας και της δυναμικής ενός λαού. Όποιες κι αν είναι οι συνθήκες του παρόντος, τα μνημεία υπενθυμίζουν συνεχώς την εξελικτική δύναμη του έθνους και τα μεγάλα του επιτεύγματα. Επιτρέπουν σε κάθε νέο μέλος της πολιτείας να αποκτά συναίσθηση της σημαντικής ιστορικής πορείας που έχει διανύσει το έθνος του, και του προσφέρουν, έτσι, πεποίθηση και πίστη στις δημιουργικές δυνάμεις του λαού στον οποίο ανήκει.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, για παράδειγμα, ακόμη κι όταν ο ελληνικός λαός βίωνε εξαιρετικά επώδυνες ιστορικές περιόδους, όπως υπήρξε η παρατεταμένη περίοδος της τουρκοκρατίας, τα εκπληκτικά μνημεία του αρχαιοελληνικού πολιτισμού, όπως είναι ο Παρθενώνας στην Αθήνα, θύμιζαν διαρκώς στους ανθρώπους της χώρας την ξεχωριστή τους εθνολογική ταυτότητα και τους ενέπνεαν αισθήματα καρτερίας, μα και εθνικής υπερηφάνειας, προκειμένου όχι μόνο ν’ αντέξουν τα δύσκολα χρόνια της δουλείας, αλλά και να διεκδικήσουν το δικαίωμά τους στην ανεξαρτησία.
Αντιστοίχως, σε κάθε περίοδο της ελληνικής ιστορίας, αλλά ακόμη και σήμερα, οι Έλληνες αντλούσαν και συνεχίζουν να αντλούν ψυχική δύναμη από τα μνημεία του μακραίωνου πολιτισμού τους, καθώς συνειδητοποιούν κάθε φορά πως ανήκουν σ’ ένα έθνος που έχει επιδείξει υψηλή πνευματική ανάπτυξη και αξιοθαύμαστη αντοχή απέναντι στις ποικίλες δυσκολίες που έχει κατά καιρούς κληθεί ν’ αντιμετωπίσει. Τα μνημεία, επομένως, δεν είναι απλώς υλικά δημιουργήματα∙ είναι κομμάτι της ελληνικής ταυτότητας και πηγή συνεχούς παρώθησης για τους ανθρώπους αυτού του τόπου.

[Απεικονίζοντας τους πολιτισμούς, τους μύθους και τις θρησκείες, οι οποίες άνθισαν στην Ελλάδα για μια περίοδο μεγαλύτερη των χιλίων ετών, η Ακρόπολη περιλαμβάνει τέσσερα από τα σπουδαιότερα αριστουργήματα της κλασσικής Ελληνικής περιόδου, τον Παρθενώνα, τα Προπύλαια, το Ερέχθειο και τον ναό της Αθηνάς Νίκης, τα οποία μπορούν να θεωρηθούν σύμβολα της ιδέας της παγκόσμιας κληρονομιάς.]

Τα μνημεία κάθε τόπου αποτελούν μέρος της παγκόσμιας κληρονομιάς: Πολλά από τα μνημεία του ελληνικού χώρου ανήκουν στα καλύτερα παραδείγματα της δημιουργικής ευφυΐας του ανθρώπου. Αποτελούν τεκμήρια μιας σημαντικής ανταλλαγής ανθρώπινων αξιών και παρέχουν μια μοναδική ή τουλάχιστον εξαιρετική μαρτυρία μιας πολιτισμικής παράδοσης ή ενός πολιτισμού που ζει ακόμα. Είναι άμεσα συνδεδεμένα με σημαντικά στάδια της ανθρώπινης ιστορίας και για το λόγο αυτό έχουν εξέχουσα οικουμενική αξία και αποτελούν τμήμα της κοινής κληρονομιάς της ανθρωπότητας.
Τα μνημεία, επομένως, αν και εύλογα αποτελούν πηγή εθνικής υπερηφάνειας, δεν παύουν εντούτοις ν’ ανήκουν στο σύνολο της ανθρωπότητας, εφόσον οι αξίες που εκπροσωπούν, η ιστορική τους διαδρομή, ο συμβολικός τους χαρακτήρας και η καλλιτεχνική τους αξία, λειτουργούν ως δεσμοί συνοχής για όλους τους ανθρώπους και ως διαρκές κάλεσμα για ειρηνική συνύπαρξη.

Πηγές αισθητικής απόλαυσης και αγωγής: Τα μνημεία προσφέρουν στους επισκέπτες τους μια ιδιαίτερη αισθητική εμπειρία, καθώς αποτελούν συνήθως έργα υψηλής τεχνικής και αισθητικής αρτιότητας. Σε αντίθεση με τα συνήθη κτίσματα ενός αστικού τοπίου, τα μνημεία παλαιότερων ιστορικών περιόδων έχουν τη δική τους ταυτότητα που αντανακλά τελείως διαφορετικές αντιλήψεις για τη λειτουργικότητα, το μέγεθος και τη συνολική εικόνα ενός οικοδομήματος.

Προσέλκυση τουριστών: Τα μνημεία, όπως και πολλοί αρχαιολογικοί χώροι, αποτελούν ισχυρούς τουριστικούς πόλους, καθώς άνθρωποι απ’ όλο τον κόσμο θέλουν να δουν και να θαυμάσουν από κοντά δημιουργήματα και έργα τέχνης που έχουν τεράστια ιστορική και καλλιτεχνική αξία. Αυτό σημαίνει πως η σωστή και συστηματική προβολή αυτών των μνημείων μπορεί να προσφέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη για τη χώρα, μιας και οδηγεί στη σταθερή προσέλκυση εκατοντάδων χιλιάδων τουριστών σε ετήσια βάση.
Είναι προφανές, για παράδειγμα, πως ο Παρθενώνας, που έχει ταυτιστεί με τη μεγαλειώδη ιστορία των αρχαίων Ελλήνων κι η εικόνα του οποίου είναι γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο, αποτελεί ένα ανεπανάληπτο έργο τέχνης και τεχνικής που για πολλούς ανθρώπους συνιστά από μόνο του ένα σπουδαίο λόγο για να επισκεφτούν την Ελλάδα. Είναι, όμως, εξίσου προφανές πως για να μπορούν να αξιοποιηθούν τουριστικά τα ποικίλα μνημεία που βρίσκονται στον ελληνικό χώρο, θα πρέπει αφενός να συντηρούνται και να φυλάσσονται συστηματικά, κι αφετέρου η χώρα να έχει τις κατάλληλες υποδομές και την αρμόζουσα στάση απέναντι στους επισκέπτες της, ώστε εκείνοι να αξιολογήσουν θετικά το ταξίδι τους στην Ελλάδα και να θελήσουν να το επαναλάβουν.

Ο οφειλόμενος σεβασμός απέναντι στα μνημεία

Με δεδομένη την ιδιαίτερη αξία που έχουν τα διάφορα ιστορικά μνημεία, είναι εύλογη η υποχρέωση της πολιτείας, αλλά και των πολιτών, να τα αντιμετωπίζουν με τον αναγκαίο σεβασμό. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως θα πρέπει να υπάρχει η κατάλληλη μέριμνα για τη συντήρησή τους, για την αποκατάσταση ζημιών ή φθορών που έχουν προκληθεί σε αυτά, καθώς και για την καλύτερη δυνατή προβολή τους. Εντούτοις, σε μια χώρα όπως είναι η Ελλάδα, όπου υπάρχουν πάρα πολλά μνημεία, παρατηρείται μια παράδοξη στάση αδιαφορίας απέναντι σ’ αυτά τα πολύτιμα έργα της πολιτισμικής και ιστορικής μας παράδοσης. Έτσι, ενώ τα μνημεία εκείνα που αξιοποιούνται σε τουριστικό επίπεδο, λαμβάνουν, ως ένα βαθμό, την αναγκαία φροντίδα, εκείνα τα μνημεία που δεν έχουν αναδειχθεί τουριστικά, έρχονται αντιμέτωπα με την παραμέληση και φθείρονται ταχύτερα από το αναμενόμενο, εφόσον δεν υπάρχει το αναγκαίο ενδιαφέρον για τη συντήρησή τους.
Την ευθύνη για τη συντήρηση των μνημείων, αλλά και για την κατάλληλη φροντίδα του περιβάλλοντα χώρου στον οποίο βρίσκονται αυτά, ώστε να επιτυγχάνεται η καλύτερη δυνατή ανάδειξή τους, την έχει το κράτος, γεγονός που εξηγεί την εικόνα αδιαφορίας και παραμέλησης που διαπιστώνουμε σε αυτόν τον τομέα. Με την προσφιλή αιτιολογία των οικονομικών προβλημάτων το κράτος επιχειρεί να εξηγήσει τις ελλείψεις που εντοπίζονται στο αναγκαίο προσωπικό για τη φύλαξη, συντήρηση και γενικότερη προβολή των μνημείων, χωρίς ωστόσο να γίνονται πλήρως αντιληπτές από την πλευρά των υπευθύνων οι συνέπειες που έχει η παραμέληση των μνημείων και η οικονομική ζημία που προκύπτει από την ελλιπή αξιοποίησή τους.

Προτάσεις για τη διασφάλιση μιας ποιοτικής επαφής με τα μνημεία

Η επαφή των πολιτών και ιδίως των νέων ανθρώπων με τα μνημεία του πολιτισμού μας δεν θα πρέπει να περιορίζεται σε τυπικές επισκέψεις στο πλαίσιο κάποιας εκπαιδευτικής εκδρομής, αλλά θα πρέπει να αποκτά τον χαρακτήρα μιας ουσιαστικότερης γνωριμίας, προκειμένου να προκύπτει και το αναγκαίο αίσθημα σεβασμού και εκτίμησης απέναντι στα εξέχουσας σημασίας αυτά οικοδομήματα και έργα τέχνης. Ζητούμενο είναι οι πολίτες της χώρας, από μικρή ήδη ηλικία, να κατανοούν πλήρως πως τα ιστορικά αυτά μνημεία έχουν ανεκτίμητη αξία και πως αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εθνικής μας ταυτότητας, και να φροντίζουν έτσι με την ενεργή στάση τους για την προστασία και την ορθή προβολή τους.

Εκπαιδευτικές δράσεις

Ιστορική μελέτη των μνημείων: Προκειμένου οι μαθητές να κατανοήσουν την αξία που έχουν τα διασωθέντα μνημεία που υπάρχουν διάσπαρτα σε ολόκληρο τον ελληνικό χώρο και να αποκτήσουν τον επιδιωκόμενο σεβασμό απέναντι σε αυτά -έστω κι αν ορισμένα δεν είναι πια άρτια και δεν εμπνέουν το δέος που ενέπνεαν στην αρχική τους μορφή-, είναι σημαντικό να διερευνάται επαρκώς τόσο η λειτουργικότητά τους όσο και η στενή διασύνδεση με την καθημερινή ζωή των ανθρώπων της εποχής. Η γνωριμία μ’ έναν ναό της αρχαιότητας, για παράδειγμα, θα πρέπει να αναδεικνύει την ιδιαίτερη βαρύτητα του θρησκευτικού συναισθήματος για τους πολίτες εκείνης της περιόδου, και, άρα, το πόσο κεντρικό ρόλο διαδραμάτιζε στη ζωή τους η απόδοση τιμών στους θεούς.
Θα πρέπει, συνάμα, να γίνεται κατανοητό πως η κατασκευή κάθε μνημείου φανερώνει το επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης που είχε επιτευχθεί, αλλά και το επίπεδο τεχνογνωσίας, όπως και πιθανές πολιτισμικές αλληλεπιδράσεις με άλλους λαούς. Ενώ, για τα κορυφαία μνημεία του ελληνισμού, είναι αναγκαία η διερεύνηση της ιστορικής πορείας τους∙ της μακροχρόνιας προσπάθειας για την κατασκευή τους, τις πιθανές φθορές ή καταστροφές και τις προσπάθειες ανακατασκευής και διαφύλαξής τους. Χρειάζεται, δηλαδή, μια σε βάθος μελέτη του κάθε μνημείου, ώστε οι μαθητές να κατανοούν αφενός την ιδιαίτερη αξία τους κι αφετέρου πως η διατήρηση των μνημείων δεν είναι αποτέλεσμα τυχαίων συγκυριών, αλλά συνειδητού σεβασμού από τους ανθρώπους όλων των προηγούμενων χρόνων, που κατανοούσαν την αξία του έργου που είχαν απέναντί τους.

Επισκέψεις στα μνημεία και στους αρχαιολογικούς χώρους: Το πιο αποτελεσματικό μέσο για τη συνειδητοποίηση της ιδιαιτερότητας ενός μνημείου είναι η δια ζώσης επαφή με αυτό. Επαφή, βέβαια, που θα πρέπει να γίνεται όχι με τη λογική ενός βιαστικού περάσματος, αλλά με την προοπτική να διαπιστωθούν όλα όσα έχουν ήδη αναλυθεί και παρουσιαστεί στο πλαίσιο του μαθήματος. Η επίσκεψη σ’ ένα μνημείο δεν θα πρέπει να γίνεται χωρίς να έχει προηγηθεί μια ουσιαστική παρουσίαση καίριων πληροφοριών για τη δημιουργία και το ρόλο του στη ζωή των ανθρώπων της εποχής του.

Βιωματική επαφή με τα μνημεία: Πολλαπλά ωφέλιμη για την κατανόηση της αξίας ενός μνημείου και για τη βάθυνση του σεβασμού προς αυτό είναι η παροχή δυνατότητας στους νέους ανθρώπους να κινηθούν σε αυτό και να το «χρησιμοποιήσουν» σύμφωνα με το σκοπό κατασκευής του. Μια μαθητική θεατρική παράσταση σ’ ένα αρχαίο θέατρο είναι η ιδανική ευκαιρία για να αντιληφθούν οι μαθητές το πώς η δόμησή του εξυπηρετεί τις ανάγκες της ακουστικής, καθώς και να αισθανθούν την ξεχωριστή συγκίνηση που προκαλεί η επίγνωση πως κινούνται και δρουν σ’ ένα χώρο που έχει υποδεχτεί στο παρελθόν τη διδασκαλία σημαντικών δραματικών έργων.

Ερευνητικές εργασίες: Είναι σημαντικό να αξιοποιείται η επωφελής για τους μαθητές ενεργητική συμμετοχή στην αναζήτηση της γνώσης μέσα από την ανάθεση ερευνητικών εργασιών σε σχέση με τα σημαντικά μνημεία της χώρας ή της περιοχής όπου διαμένουν. Οι μαθητές θα έχουν έτσι τόσο την ευκαιρία να έρθουν σ’ επαφή με πλήθος πληροφοριών για το μνημείο που μελετούν όσο και να συνειδητοποιήσουν τις ποικίλες πτυχές υπό το πρίσμα των οποίων εξετάζεται ένα μνημείο (σε ποια ιστορική περίοδο κατασκευάστηκε, ποιες ήταν οι τεχνικές προδιαγραφές του, το πιθανό κόστος κατασκευής, ο σκοπός που εξυπηρετούσε, η σημασία που είχε για τους ανθρώπους της εποχής, ο αντίκτυπος του μνημείου σε μεταγενέστερες περιόδους κ.ά.).

Η συνεισφορά της πολιτείας
Καίριας σημασίας για την πληρέστερη δυνατή επαφή των πολιτών με τα διάφορα μνημεία είναι φυσικά η ορθή δράση της πολιτείας που έχει την ευθύνη για τη διαφύλαξη και την ανάδειξή τους. Έτσι, η πολιτεία οφείλει:
- να διασφαλίζει πως τα μνημεία μπορούν να δέχονται επισκέπτες, να είναι δηλαδή επισκέψιμα, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η ασφάλεια των ανθρώπων ή των μνημείων∙
- να είναι συντηρημένα και φυλασσόμενα, και φυσικά να υπάρχουν στον περιβάλλοντα χώρο οι αναγκαίες υποδομές για την υποδοχή επισκεπτών.
- να λαμβάνει κάθε μέτρο για τη διαφύλαξη του περιβάλλοντα χώρου, ώστε να αναδεικνύεται το κάλλος του μνημείου, χωρίς αυτό να υπονομεύεται από την παραμέληση του γύρω χώρου ή τυχόν ακαλαίσθητες γειτνιάζουσες κατασκευές.
- να μεριμνά για την κατάλληλη προβολή των μνημείων, φροντίζοντας όχι μόνο το ίδιο το μνημείο αλλά και το χώρο γύρω από αυτό.  
- να προωθεί την προβολή των μνημείων μέσω του διαδικτύου με σχετικές πληροφοριακές ιστοσελίδες, όπου το κοινό αφενός θα βρίσκει τις αναγκαίες πληροφορίες κι αφετέρου θα παρακινείται από την ποιότητα της παρουσίασης προκειμένου να επισκεφτεί από κοντά τα επιμέρους μνημεία.
- να πραγματοποιούνται υπό την εποπτεία των Δήμων τιμητικές εκδηλώσεις για τα μνημεία του κάθε τόπου, όπως και περιηγήσεις σε αυτά με τη συνδρομή έμπειρων ξεναγών, ώστε οι πολίτες να λαμβάνουν ουσιαστική ενημέρωση και να κατανοούν πληρέστερα την αξία του κάθε μνημείου.

Μουσεία
Εξίσου σημαντικά για τη γνωριμία με το παρελθόν και τις αξιοσημείωτες επιτεύξεις προηγούμενων ιστορικών περιόδων είναι και τα εκθέματα που φιλοξενούνται στα διάφορα μουσεία της χώρας. Ποικίλα έργα τέχνης και αντικείμενα που φανερώνουν την αισθητική αντίληψη, τις δεξιότητες και την τεχνική πρόοδο του παρελθόντος, φέρνουν τους επισκέπτες σ’ επαφή με διάφορες εκφάνσεις του καθημερινού βίου, της θρησκευτικότητας, του στρατιωτικού εξοπλισμού και της γενικότερης δράσης των ανθρώπων που έζησαν σε προγενέστερες περιόδους.
Αν και σε σύγκριση με τα μνημεία πρόκειται για έργα πολύ μικρότερης κλίμακας, το πλήθος των πληροφοριών που αντλούνται από αυτά είναι εντυπωσιακός. Το κέρδος, επομένως, που προκύπτει από την επαφή με τα έργα αυτά είναι δεδομένο, γι’ αυτό και θα πρέπει να λαμβάνεται, όπως και στην περίπτωση των μνημείων, αντίστοιχη μέριμνα από τους φορείς εκπαίδευσης, προκειμένου οι νέοι να επισκέπτονται τα μουσεία και να αποκτούν ενεργό ενδιαφέρον για τα έργα που φιλοξενούνται σε αυτά.


Λατινικά Γ΄ Λυκείου: Κλίση αποθετικών & ημιαποθετικών ρημάτων

Κωνσταντίνος Μάντης | Best Blogger Tips
Naxart studio 

Λατινικά Γ΄ Λυκείου: Κλίση αποθετικών & ημιαποθετικών ρημάτων

Αποθετικά λέγονται τα ρήματα που έχουν μόνο μέση (παθητική) φωνή, αλλά ενεργητική (ή ουδέτερη) σημασία (μόνο το γερουνδιακό διατηρεί την παθητική σημασία του). Κλίνονται όπως τα ρήματα της μέσης (παθητικής) φωνής με τη διαφορά ότι: από τη μέση φωνή δεν έχουν το απαρέμφατο του μέλλοντα, ενώ από την ενεργητική φωνή έχουν:

1. υποτακτική μέλλοντα
2. απαρέμφατο μέλλοντα
3. μετοχή μέλλοντα
4. μετοχή ενεστώτα
5. σουπίνο
6. γερούνδιο

Ημιαποθετικά λέγονται τα ρήματα που σχηματίζουν κάποιους χρόνους κατά την ενεργητική φωνή και κάποιους χρόνους κατά την παθητική. Τα ρήματα αυτά χωρίζονται σε δυο κατηγορίες:

Ρήματα, όπως το: 
soleo - solitus sum - solitum - solere (συνηθίζω)
σχηματίζουν τον ενεστώτα, τον παρατατικό και τον μέλλοντα κατά την ενεργητική φωνή, ενώ τον παρακείμενο, τον υπερσυντέλικο και τον συντελεσμένο μέλλοντα κατά την παθητική.

Ενώρήματαόπως το:
revertor - reverti - reversum – reverti 3 (= επιστρέφω)
σχηματίζουν τον ενεστώτα, τον παρατατικό και τον μέλλοντα κατά την παθητική φωνή, ενώ τον παρακείμενο, τον υπερσυντέλικο και τον συντελεσμένο μέλλοντα κατά την ενεργητική.

Α΄ Συζυγία [Αποθετικό]
populor - populatus sum - populatum - populari (λεηλατώ) 43

Οριστική
Εν.: populor, popularis / populare, populatur, populamur, populamini, populantur
Παρατ.: populabar, populabaris / populabare, populabatur, populabamur, populabamini, populabantur
Μελ.: populabor, populaberis / populabere, populabitur, populabimur, populabimini, populabuntur
Παρακ.: populatus-a-um sum-es-est, populati-ae-a sumus-estis-sunt
Υπερ.: populatus-a-um eram-eras-erat, populati-ae-a eramus-eratis-erant
ΣΜελ.: populatus-a-um ero-eris-erit, populati-ae-a erimus-eritis-erunt

Υποτακτική
Ενεστ.: populer, populeris / populere, populetur, populemur, populemini, populentur
Παρατ.: popularer, populareris / popularere, popularetur, popularemur, popularemini, popularentur
Μελ.: populaturus-a-um sim-sis-sit, populaturi-ae-a simus-sitis-sint
Παρακ.: populatus-a-um sim-sis-sit, populati-ae-a simus-sitis-sint
Υπερ.: populatus-a-um essem-esses-esset, populati-ae-a essemus-essetis-essent

Προστακτική
Ενεστώτας: ---, populare, ---, ---, populamini, ---
Μελ.: ---, populator, populator, ---, ---, populantor    

Απαρέμφατο
Ενεστώτα: populari   
Μελ.: populaturum-am-um esse, populaturos-as-a esse
Παρακ.: populatum-am-um esse, populatos-as-a esse
ΣΜελ.: populatum-am-um fore, populatos-as-a fore

Μετοχή
Ενεστώτα: populans, populantis
Μελ.: populaturus, populatura, populaturum
Παρακειμένου: populatus, populata, populatum

Γερουνδιακό
populandus, populanda, populandum

Γερούνδιο
populandi, populando, populandum, populando

Σουπίνο
αιτιατική: populatum
αφαιρετική: populatu

B΄ Συζυγία [Αποθετικό]
vereor - veritus sum - veritum - vereri (φοβάμαι) 45 

Οριστική
Εν.: vereor, vereris / verere, veretur, veremur, veremini, verentur
Παρατ.: verebar, verebaris / verebare, verebatur, verebamur, verebamini, verebantur
Μελ.: verebor, vereberis, verebitur, verebimur, verebimini, verebuntur
Παρακ.: veritus-a-um sum-es-est, veriti-ae-a sumus-estis-sunt
Υπερ.: veritus-a-um eram-eras-erat, veriti-ae-a eramus-eratis-erant
ΣΜελ.: veritus-a-um ero-eris-erit, veriti-ae-a erimus-eritis-erunt

Υποτακτική
Ενεστ.: verear, verearis / vereare, vereatur, vereamur, vereamini, vereantur
Παρατ.: vererer, verereris / vererere, vereretur, vereremur, vereremini, vererentur
Μελ.: veriturus-a-um sim-sis-sit, verituri-ae-a simus-sitis-sint
Παρακ.: veritus-a-um sim-sis-sit, veriti-ae-a simus-sitis-sint
Υπερ.: veritus-a-um essem-esses-esset, veriti-ae-a essemus-essetis-essent

Προστακτική
Ενεστώτας: ---, verere, ---, ---, veremini, ---
Μελ.: ---, veretor, veretor, ---, ---, verentor    

Απαρέμφατο
Ενεστώτα: vereri  
Μελ.: veriturum-am-um esse, verituros-as-a esse
Παρακ.: veritum-am-um esse, veritos-as-a esse
ΣΜελ.: veritum-am-um fore, veritos-as-a fore

Μετοχή
Ενεστώτα: verens, verentis
Μελ.: veriturus, veritura, veriturum
Παρακειμένου: veritus, verita, veritum

Γερουνδιακό
verendus, verenda, verendum

Γερούνδιο
verendi, verendo, verendum, verendo

Σουπίνο
αιτιατική: veritum
αφαιρετική: veritu

B΄ Συζυγία [Ημιαποθετικό]
soleo - solitus sum - solitum - solere (συνηθίζω) 7, 34, 29

Οριστική
Εν.: soleo, soles, solet, solemus, soletis, solent
Παρατ.: solebam, solebas, solebat, solebamus, solebatis, solebant
Μελ.: solebo, solebis, solebit, solebimus, solebitis, solebunt
Παρακ.: solitus-a-um sum-es-est, soliti-ae-a sumus-estis-sunt
Υπερ.: solitus-a-um eram-eras-erat, soliti-ae-a eramus-eratis-erant
ΣΜελ.: solitus-a-um ero-eris-erit, soliti-ae-a erimus-eritis-erunt

Υποτακτική
Ενεστ.: soleam, soleas, soleat, soleamus, soleatis, soleant
Παρατ.: solerem, soleres, soleret, soleremus, soleretis, solerent
Μελ.: soliturus-a-um sim-sis-sit, solituri-ae-a simus-sitis-sint
Παρακ.: solitus-a-um sim-sis-sit, soliti-ae-a simus-sitis-sint
Υπερ.: solitus-a-um essem-esses-esset, soliti-ae-a essemus-essetis-essent

Προστακτική
Ενεστώτας: ---, sole, ---, ---, solete, ---
Μελ.: ---, soleto, soleto, ---, soletote, solento      

Απαρέμφατο
Ενεστώτα: solere  
Μελ.: soliturum-am-um esse, solituros-as-a esse
Παρακ.: solitum-am-um esse, solitos-as-a esse
ΣΜελ.: solitum-am-um fore, solitos-as-a fore

Μετοχή
Ενεστώτα: solens, solentis
Μελ.: soliturus, solitura, soliturum
Παρακειμένου: solitus, solita, solitum

Γερουνδιακό
solendus, solenda, solendum

Γερούνδιο
solendi, solendo, solendum, solendo

Σουπίνο
αιτιατική: solitum
αφαιρετική: solitu

Γ΄ Συζυγία [Αποθετικό]
sequor - secutus sum - secutum - sequi (ακολουθώ) 42, 21

Οριστική
Εν.: sequor, sequeris / sequere, sequitur, sequimur, sequimini, sequuntur
Παρατ.: sequebar, sequebaris / sequebare, sequebatur, sequebamur, sequebamini, sequebantur
Μελ.: sequar, sequeris / sequere, sequetur, sequemur, sequemini, sequentur
Παρακ.: secutus-a-um sum-es-est, secuti-ae-a sumus-estis-sunt
Υπερ.: secutus-a-um eram-eras-erat, secuti-ae-a eramus-eratis-erant
ΣΜελ.: secutus-a-um ero-eris-erit, secuti-ae-a erimus-eritis-erunt

Υποτακτική
Ενεστ.: sequar, sequaris / sequare, sequatur, sequamur, sequamini, sequantur
Παρατ.: sequerer, sequereris, sequeretur, sequeremur, sequeremini, sequerentur
Μελ.: secuturus-a-um sim-sis-sit, secuturi-ae-a simus-sitis-sint
Παρακ.: secutus-a-um sim-sis-sit, secuti-ae-a simus-sitis-sint
Υπερ.: secutus-a-um essem-esses-esset, secuti-ae-a essemus-essetis-essent

Προστακτική
Ενεστώτας: ---, sequere, ---, ---, sequimini, ---
Μελ.: ---, sequitor, sequitor, ---, ---, sequuntor    

Απαρέμφατο
Ενεστώτα: sequi  
Μελ.: secuturum-am-um esse, secuturos-as-a esse
Παρακ.: secutum-am-um esse, secutos-as-a esse
ΣΜελ.: secutum-am-um fore, secutos-as-a fore

Μετοχή
Ενεστώτα: sequens, sequentis
Μελ.: secuturus, secutura, secuturum
Παρακειμένου: secutus, secuta, secutum

Γερουνδιακό
sequendus, sequenda, sequendum  

Γερούνδιο
sequendi, sequendo, sequendum, sequendo

Σουπίνο
αιτιατική: secutum
αφαιρετική: secutu

Γ΄ Συζυγία [Ημιαποθετικό]
confido - confisus sum - confisum - confidere (εμπιστεύομαι, έχω εμπιστοσύνη, στηρίζομαι) 31, 25

Οριστική
Εν.: confido, confidis, confidit, confidimus, confiditis, confidunt
Παρατ.: confidebam, confidebas, confidebat, confidebamus, confidebatis, confidebant
Μελ.: confidam, confides, confidet, confidemus, confidetis, confident
Παρακ.: confisus-a-um sum-es-est, confisi-ae-a sumus-estis-sunt
Υπερ.: confisus-a-um eram-eras-erat, confisi-ae-a eramus-eratis-erant
ΣΜελ.: confisus-a-um ero-eris-erit, confisi-ae-a erimus-eritis-erunt

Υποτακτική
Ενεστ.: confidam, confidas, confidat, confidamus, confidatis, confidant
Παρατ.: confiderem, confideres, confideret, confideremus, confideretis, confiderent
Μελ.: confisurus-a-um sim-sis-sit, confisuri-ae-a simus-sitis-sint
Παρακ.: confisus-a-um sim-sis-sit, confisi-ae-a simus-sitis-sint
Υπερ.: confisus-a-um essem-esses-esset, confisi-ae-a essemus-essetis-essent

Προστακτική
Ενεστώτας: ---, confide, ---, ---, confidite, ---
Μελ.: ---, confidito, confidito, ---, confiditote, confidunto     

Απαρέμφατο
Ενεστώτα: confidere  
Μελ.: confisurum-am-um esse, confisuros-as-a esse
Παρακ.: confisum-am-um esse, confisos-as-a esse
ΣΜελ.: confisum-am-um fore, confisos-as-a fore

Μετοχή
Ενεστώτα: confidens, confidentis
Μελ.: confisurus, confisura, confisurum
Παρακειμένου: confisus, confisa, confisum

Γερουνδιακό
confidendus, confidenda, confidendum

Γερούνδιο
confidendi, confidendo, confidendum, confidendo

Σουπίνο
αιτιατική: confisum
αφαιρετική: confisu

Γ΄ Συζυγία [Ημιαποθετικό]
revertor - reverti - reversumreverti (επιστρέφω) [Ημιαποθετικό στα κείμενα: 31, 34] Στο κείμενο 21 ως αποθετικό.

Οριστική
Εν.: revertor, reverteris / revertere, revertitur, revertimur, revertimini, revertuntur
Παρατ.: revertebar, revertebaris / revertebare, revertebatur, revertebamur, revertebamini, revertebantur
Μελ.: revertar, reverteris / revertere, revertetur, revertemur, revertemini, revertentur
Παρακ.: reverti, revertisti, revertit, revertimus, revertistis, reverterunt / revertere
Υπερ.: reverteram, reverteras, reverterat, reverteramus, reverteratis, reverterant
ΣΜελ.: revertero, reverteris, reverterit, reverterimus, reverteritis, reverterint

Υποτακτική
Ενεστ.: revertar, revertaris / revertare, revertatur, revertamur, revertamini, revertantur
Παρατ.: reverterer, revertereris / reverterere, reverteretur, reverteremur, reverteremini, reverterentur 
Μελ.: reversurus-a-um sim-sis-sit, reversuri-ae-a simus-sitis-sint
Παρακ.: reverterim, reverteris, reverterit, reverterimus, reverteritis, reverterint
Υπερ.: revertissem, revertisses, revertisset, revertissemus, revertissetis, revertissent

Προστακτική
Ενεστώτας: ---, revertere, ---, ---, revertimini, ---
Μελ.: ---, revertitor, revertitor, ---, ---, revertuntor    

Απαρέμφατο
Ενεστώτα: reverti    
Μελ.: reversurum-am-um esse, reversuros-as-a esse
Παρακ.: revertisse

Μετοχή
Ενεστώτα: revertens, revertentis  
Μελ.: reversurus, reversura, reversurum  
Παρακειμένου: reversus, reversa, reversum

Γερουνδιακό
revertendus, revertenda, revertendum

Γερούνδιο
revertendi, revertendo, revertendum, revertendo

Σουπίνο
αιτιατική: reversum
αφαιρετική: reversu  

revertor, reversus sum, reversum, reverti Αποθετικό (Κείμενο 21)

Οριστική
Εν.: revertor, reverteris / revertere, revertitur, revertimur, revertimini, revertuntur
Παρατ.: revertebar, revertebaris / revertebare, revertebatur, revertebamur, revertebamini, revertebantur
Μελ.: revertar, reverteris / revertere, revertetur, revertemur, revertemini, revertentur
Παρακ.: reversus-a-um sum-es-est, reversi-ae-a sumus-estis-sunt
Υπερ.: reversus-a-um eram-eras-erat, reversi-ae-a eramus-eratis-erant
ΣΜελ.: reversus-a-um ero-eris-erit, reversi-ae-a erimus-eritis-erunt

Υποτακτική
Ενεστ.: revertar, revertaris / revertare, revertatur, revertamur, revertamini, revertantur
Παρατ.: reverterer, revertereris / reverterere, reverteretur, reverteremur, reverteremini, reverterentur 
Μελ.: reversurus-a-um sim-sis-sit, reversuri-ae-a simus-sitis-sint
Παρακ.: reversus-a-um sim-sis-sit, reversi-ae-a simus-sitis-sint
Υπερ.: reversus-a-um essem-esses-esset, reversi-ae-a essemus-essetis-essent

Προστακτική
Ενεστώτας: ---, revertere, ---, ---, revertimini, ---
Μελ.: ---, revertitor, revertitor, ---, ---, revertuntor

Απαρέμφατο
Ενεστώτα: reverti    
Μελ.: reversurum-am-um esse, reversuros-as-a esse
Παρακ.: reversum-am-um esse, reversos-as-a esse
Σ. Μελ.: reversum-am-um fore, reversos-as-a fore

Μετοχή
Ενεστώτα: revertens, revertentis  
Μελ.: reversurus, reversura, reversurum  
Παρακειμένου: reversus, reversa, reversum

Γερουνδιακό
revertendus, revertenda, revertendum

Γερούνδιο
revertendi, revertendo, revertendum, revertendo

Σουπίνο
αιτιατική: reversum
αφαιρετική: reversu  

Αποθετικό της Γ΄ συζυγίας σε –io
morior – mortuus sum – mori (πεθαίνω) 20, 43, 38.

Οριστική
Εν.: morior, moreris / morere, moritur, morimur, morimini, moriuntur
Παρατ.: moriebar, moriebaris / moriebare, moriebatur, moriebamur, moriebamini, moriebantur
Μελ.: moriar, morieris / moriere, morietur, moriemur, moriemini, morientur
Παρακ.: mortuus-a-um sum-es-est, mortui-ae-a sumus-estis-sunt
Υπερ.: mortuus-a-um eram-eras-erat, mortui-ae-a eramus-eratis-erant
ΣΜελ.: mortuus-a-um ero-eris-erit, mortui-ae-a erimus-eritis-erunt

Υποτακτική
Ενεστ.: moriar, moriaris / moriare, moriatur, moriamur, moriamini, moriantur
Παρατ.: morerer, morereris / morerere, moreretur, moreremur, moreremini, morerentur
Μελ.: moriturus-a-um sim-sis-sit, morituri-ae-a simus-sitis-sint
Παρακ.: mortuus-a-um sim-sis-sit, mortui-ae-a simus-sitis-sint
Υπερ.: mortuus-a-um essem-esses-esset, mortui-ae-a essemus-essetis-essent

Προστακτική
Ενεστώτας: ---, morere, ---, ---, morimini, ---
Μελ.: ---, moritor, moritor, ---, ---, moriuntor    

Απαρέμφατο
Ενεστώτα: mori    
Μελ.: moriturum-am-um esse, morituros-as-a esse
Παρακ.: mortuum-am-um esse, mortuos-as-a esse
ΣΜελ.: mortuum-am-um fore, mortuos-as-a fore

Μετοχή
Ενεστώτα: moriens, morientis
Μελ.: moriturus, moritura, moriturum
Παρακειμένου: mortuus, mortua, mortuum

Γερουνδιακό
moriendus, morienda, moriendum

Γερούνδιο
moriendi, moriendo, moriendum, moriendo

Σουπίνο
αιτιατική: mortuum
αφαιρετική: mortuu

Δ΄ Συζυγία [Αποθετικό]
mentior - mentitus sum - mentitum - mentiri (λέω ψέματα)

Οριστική
Εν.: mentior, mentiris / mentire, mentitur, mentimur, mentimini, mentiuntur
Παρατ.: mentiebar, mentiebaris / mentiebare, mentiebatur, mentiebamur, mentiebamini, mentiebantur
Μελ.: mentiar, mentieris / mentiere, mentietur, mentiemur, mentiemini, mentientur
Παρακ.: mentitus-a-um sum-es-est, mentiti-ae-a sumus-estis-sunt
Υπερ.: mentitus-a-um eram-eras-erat, mentiti-ae-a eramus-eratis-erant
ΣΜελ.: mentitus-a-um ero-eris-erit, mentiti-ae-a erimus-eritis-erunt

Υποτακτική
Ενεστ.: mentiar, mentiaris / mentiare, mentiatur, mentiamur, mentiamini, mentiantur
Παρατ.: mentirer, mentireris / mentirere, mentiretur, mentiremur, mentiremini, mentirentur
Μελ.: mentiturus-a-um sim-sis-sit, mentituri-ae-a simus-sitis-sint
Παρακ.: mentitus-a-um sim-sis-sit, mentiti-ae-a simus-sitis-sint
Υπερ.: mentitus-a-um essem-esses-esset, mentiti-ae-a essemus-essetis-essent

Προστακτική
Ενεστώτας: ---, mentire, ---, ---, mentimini, ---
Μελ.: ---, mentitor, mentitor, ---, ---, mentiuntor    

Απαρέμφατο
Ενεστώτα: mentiri    
Μελ.: mentiturum-am-um esse, mentituros-as-a esse
Παρακ.: mentitum-am-um esse, mentitos-as-a esse
ΣΜελ.: mentitum-am-um fore, mentitos-as-a fore

Μετοχή
Ενεστώτα: mentiens, mentientis
Μελ.: mentiturus, mentitura, mentiturum
Παρακειμένου: mentitus, mentita, mentitum

Γερουνδιακό
mentiendus, mentienda, mentiendum

Γερούνδιο
mentiendi, mentiendo, mentiendum, mentiendo

Σουπίνο
αιτιατική: mentitum
αφαιρετική: mentitu
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...